Amnesie betekent geheugenverlies. Bij dissociatieve amnesie gaat het vooral over belangrijke informatie of herinneringen over jezelf die je niet terug kunt halen. Vaak als gevolg van extreme stress of traumatische ervaringen. Het gaat verder dan gewone vergeetachtigheid, en het geheugenverlies kan niet worden verklaard door bijvoorbeeld een lichamelijke aandoening of het gebruik van alcohol of drugs.
Het vergeten kan beperkt zijn tot bepaalde gebieden – thema’s – of het kan een deel van je levensgeschiedenis en/ of identiteit betreffen. De oorzaken van dissociatieve amnesie kunnen individuele ingrijpende ervaringen zijn, maar ook natuurrampen of oorlogen zijn bekende situaties waarin dit gemiddeld vaker optreedt.
De meeste gevallen van dissociatief geheugenverlies zijn relatief kort en duidelijk te relateren aan een bepaalde gebeurtenis. Geheugenherstel kan spontaan optreden, bijvoorbeeld doordat het getriggerd wordt door iets in de omgeving. Wanneer herinneringen terugkeren, doen ze dat vaak plotseling en volledig. Als je echter vaak niet meer weet wat je gezegd of gedaan hebt, is het aan te raden om professionele hulp te zoeken. Het kan dan zijn dat er sprake is van een dissociatieve stoornis, of dat er iets anders aan de hand is. Wanneer iemand geheel of grotendeels zijn identiteit vergeten is en/of door onaanwijsbare oorzaak op een andere plek woont met een nieuwe identiteit, heet dat dissociatieve fugue.
Het kan zijn dat je zelf niet altijd in de gaten hebt dat je niet alles meer weet, maar dat je omgeving je er op wijst. Vaak leidt dit tot verwarring en onzekerheid: “wat is er precies gebeurd? Wat heb ik gedaan of gezegd? Heb ik iets gedaan waardoor anderen mij raar vinden?” Het kan dan behulpzaam zijn om in kaart te brengen wanneer dit gebeurt, zodat je eventuele patronen kan gaan herkennen. Het is overigens niet ongewoon als je het lastig vindt om te (h)erkennen dat je dingen niet meer weet, bijvoorbeeld omdat je je schaamt of het lastig vindt woorden te vinden voor je ervaringen. Uiteindelijk kan dat je echter wel helpen om meer begrip en regie te krijgen.